Metoda 6 kapeluszy – jak działa i gdzie ją stosować?

12/11/2025

Czy znasz metodę sześciu kapeluszy myślowych? W świecie innowacyjnego myślenia istnieje wiele metod i narzędzi. Jedną z nich jest koncepcja 6 kapeluszy stworzona przez psychologa Edwarda De Bono [1]. Jej siła tkwi w tym, że pozwala przechodzić przez różne punkty widzenia, aby skuteczniej rozwiązywać problemy.

Wdrożenie tej techniki w środowisku pracy to prawdziwy impuls dla kreatywności – sprzyja wymianie opinii i podejmowaniu decyzji w sposób świadomy. Jak to działa w praktyce? W tym artykule wyjaśnimy, na czym polega ta metoda. Dodatkowo pokażemy konkretne przykłady jej zastosowania, które pomogą Ci lepiej zrozumieć ten proces.

Na czym polega technika sześciu kapeluszy myślowych?

Metoda sześciu kapeluszy to narzędzie stworzone z myślą o podejmowaniu decyzji i rozwiązywaniu problemów w sposób bardziej świadomy i wielowymiarowy. Jej fundamentem jest przekonanie, że patrzenie na sytuację tylko z jednej perspektywy jest subiektywne i ogranicza możliwości. Dlatego każdy z sześciu „kapeluszy” symbolizuje inny sposób myślenia – od analizy faktów, przez emocje, aż po kreatywne pomysły.

Choć technika może być stosowana indywidualnie, jej największy potencjał ujawnia się w pracy zespołowej. Dlaczego? Bo pozwala na wymianę opinii w uporządkowany sposób, rozwija myślenie krytyczne i tworzy przestrzeń do konstruktywnej dyskusji. Każdy uczestnik przyjmuje określoną „rolę”, co sprzyja różnorodności spojrzeń i prowadzi do bardziej trafnych decyzji [2].

6 kapeluszy myślowych: kolory, znaczenie i zastosowanie

Zastanawiasz się, jakie podejścia kryją się za metodą sześciu kapeluszy? Każdy z nich symbolizuje inny sposób myślenia, a ich rozróżnienie ułatwiają kolory, które Edward De Bono przypisał do poszczególnych ról. Dzięki temu łatwiej powiązać dany kapelusz z określonym typem refleksji czy emocji.

W tej technice wyróżniamy sześć kolorów:

niebieski,
biały,
czerwony,
czarny,
żółty,
zielony.

Każdy kapelusz to inna perspektywa, a ich połączenie pozwala spojrzeć na problem z wielu stron i podjąć bardziej świadome decyzje.

Kapelusz niebieski

Niebieski to kolor porządku i przywództwa. Osoba w tej roli odpowiada za koordynację całego procesu, przydzielanie ról, pilnowanie struktury dyskusji i realizację założonych celów.

Kapelusz biały

Biały oznacza neutralność. Ten kapelusz skupia się na danych, faktach i informacjach weryfikowalnych, bez emocji czy opinii. Jego zadaniem jest dostarczenie rzetelnych podstaw do podjęcia decyzji.

Kapelusz czerwony

Czerwony to głos uczuć. W tej roli liczy się subiektywne odczucie, intuicja i emocje, które nadają dyskusji bardziej ludzki wymiar. Oprócz tego pozwalają uwzględnić aspekty, których nie da się zmierzyć liczbami.

Kapelusz czarny

Czarny symbolizuje ostrożność. Osoba w tej roli analizuje ryzyka, wady i zagrożenia związane z pomysłami, co pomaga uniknąć błędów i przewidzieć negatywne skutki.

Kapelusz żółty

Żółty to kolor światła i pozytywnego myślenia. Ten kapelusz koncentruje się na szukaniu zalet, możliwości i potencjalnych korzyści, które mogą wynikać z danej propozycji.

Kapelusz zielony

Zielony oznacza rozwój i energię. W tej roli chodzi o generowanie nowych pomysłów, nieszablonowych rozwiązań i kreatywnych koncepcji, które wzbogacają dyskusję.

Metoda Edwarda De Bono w praktyce – przykłady zastosowania

Najlepszym sposobem na zrozumienie metody Edwarda De Bono jest zobaczenie jej w praktyce. Wyobraź sobie, że w firmie pojawia się pomysł wdrożenia nowego systemu ERP (Enterprise Resource Planning). To zintegrowany system informatyczny służący do zarządzania wszystkimi kluczowymi procesami w organizacji. Z tego systemu będzie korzystać kilkudziesięciu pracowników. A więc, jak wyglądałaby analiza tej sytuacji przy użyciu sześciu kapeluszy?

Kapelusz niebieski – osoba w tej roli (najczęściej menedżer) koordynuje cały proces: przedstawia propozycję, wyznacza role i pilnuje, by dyskusja przebiegała zgodnie z celem.
Kapelusz biały – skupia się na faktach. Dostarcza dane dotyczące wdrożenia systemu, jego kosztów i wpływu na organizację.
Kapelusz czarny – analizuje ryzyka: wysokie koszty, trudności w implementacji czy możliwe opóźnienia.
Kapelusz żółty – patrzy na pozytywy: nowe funkcje, usprawnienie procesów, łatwiejsze zarządzanie danymi.
Kapelusz czerwony – wnosi perspektywę emocjonalną: jak pracownicy zareagują na zmianę, jakie obawy mogą się pojawić?
Kapelusz zielony – proponuje kreatywne rozwiązania, np. stopniowe wdrożenie systemu, aby ułatwić adaptację zespołu.

Dlaczego warto stosować technikę 6 kapeluszy w biznesie?

Innowacyjność to jedna z najbardziej pożądanych kompetencji na rynku pracy. Wielu liderów deklaruje ją jako priorytet, a jednocześnie niewielu jest z niej naprawdę zadowolonych w swoich organizacjach. To jasny sygnał: firmy potrzebują praktycznych metod, które realnie wspierają tworzenie nowych rozwiązań i adaptację do ciągłych zmian.

Właśnie tu świetnie sprawdza się technika sześciu kapeluszy myślowych – jako narzędzie do innowacyjnego rozwiązywania problemów. Uporządkowana wymiana perspektyw — takich jak fakty, emocje, ryzyka, korzyści, kreatywność i moderacja procesu — pomaga generować wartościowe pomysły. Dzięki temu łatwiej podejmować bardziej świadome decyzje i skracać drogę od koncepcji do działania.

Dlatego opanowanie tej metody może być dla Ciebie realnym skokiem w karierze: rozwijasz nie tylko kreatywność, ale też myślenie krytyczne, komunikację, współpracę, odporność na zmianę oraz umiejętność koordynowania dyskusji. To po prostu pakiet soft skills’ów, który pracodawcy cenią.

Chcesz rozwinąć swoje umiejętności miękkie lub inne, które poprawią Twoją atrakcyjność na rynku pracy?

Poznaj Santander Open Academy – platformę, która pomoże Ci się rozwinąć i zdobyć nowe umiejętności do Twojego CV.
To bezpłatna platforma i dostępna jest dla każdego, kto ukończył 16 lat i się zarejestrował. Nie trzeba być klientem Santander, aby z niej korzystać.

Znajdziesz tam dwa rodzaje szkoleń:

z limitowaną liczbą miejsc i procesem rekrutacji – na które musisz złożyć aplikację i spełnić pewne wymagania. Są różne, w zależności od programu.
z natychmiastowym dostępem – bez limitu miejsc i procesu rekrutacji. Wybierasz to, które Cię interesuje, zapisujesz się, realizujesz i zdobywasz certyfikat bezpośrednio po jego ukończeniu.

Rozpocznij swoją drogę do sukcesu!